srail’de, ABD Bakan Donald Trump’n 13-16 Mays tarihlerinde srasyla Suudi Arabistan, Katar ve BAE’yi ziyaretinin, mevcut Washington ile Tel Aviv ynetimleri arasnda ciddi gerilim olduuna iaret ettiine ilikin yorumlar yapld.
srail’in itirazlarna ramen ran’la nkleer mzakere masasna oturan, srail Yemen’e saldrlar dzenlerken Husilerle atekese vardn aklayan ve Suriye zerindeki yaptrmlar kaldrlacan duyuran Trump’n, blge lkelerine gelimi silah ve mhimmat sat iin onay vermesinin, Tel Aviv’in blgedeki “niteliksel askeri stnln” ortadan kaldraca deerlendirmesinde bulunuluyor.
“WASHNGTON’A GDEN YOL ARTIK RYAD, DOHA, ABU DAB VE ANKARA’DAN GEYOR”
Walla haber sitesinde yaymlanan yazsnda Ben Caspit, ABD Bakan Trump’n bu hafta ii srasyla Suudi Arabistan, Katar ve BAE’ye dzenledii ziyarete iaret ederek “srail’in Orta Dou’daki lenin dnda brakldn” belirtti.
Orta Dou bata olmak zere dnyann farkl blgelerinde Washington’a giden yolun srail ile iyi ilikiler tesis etmekten getiini bilmeyen bir liderin olmadn ne sren Caspit, nesiller boyu egemen olan bu anlayn deimekte olduunu kaydetti.
“CEHENNEME GDEN YOL SRAL’DEN GEYOR”
“Washington’a giden yol artk Riyad, Doha, Abu Dabi ve Ankara’dan geiyor.” ifadesini kullanan Caspit, “cehenneme giden yolun” ise srail’den getiini belirtti.
Caspit, srail’in “hasmlarla evrili bir blgede kurulduu gnden bu yana gcn muhafaza etmesi” ve “ayakta kalmay baarabilmesinin” ardnda yatan srlardan birinin Washignton’la olan ak ve istikrarl iliki olduuna deindi.
Btn srail babakanlarnn bugne kadar ABD’yle sz konusu “tarihi ve stratejik ittifaka” zarar vermemesi gerektiinin bilincinde olduunu kaydeden Caspit, bugn Babakan Binyamin Netanyahu ile bu durumun deitiini vurgulad.
Caspit, Tel Aviv’in Washington ile ilikilerinde en nemli ve temel ilkelerden biri olan silah sistemleri konusunda srail’in komularna kar sahip olduu “niteliksel stnln” sk bir ekilde korunmas prensibinin artk geerli olmadn vurgulayarak unlar kaydetti:
“Amerikallar Suudilere hayalet uaklar, Trklere ise orta menzilli fze bataryalar ve istedikleri her eyi salayacak. Yakn gelecekte tm Orta Dou, gelimi Amerikan silahlaryla dolup taacak. Ayrcalmz herkesin mal oldu ve sesimiz odada basit bir nedenden tr duyulmuyor: Dardayz, duvara bakyoruz.”
TRUMP’TAN NETANYAHU’YA “KOVULDUN” MESAJI
Haaretz gazetesinde Yossi Verter imzasyla yaymlanan bir baka yazda, ABD Bakan Donald Trump’n cuma gn sona eren Orta Dou ziyaretinin srail’e blgedeki “en gzde” ABD mttefiki olmad ve Netanyahu’ya da “kovuldun” mesajn verdii belirtildi.
Yazda, Netanyahu, Tel Aviv’de hakkndaki yolsuzluk davas iin hakim karsna karken Trump’n blgesel liderlerle yeni yatrmlar grtne, ticaret ve “blgesel ibirlii” anlamalar imzaladna iaret edildi.
srail’in “adaletten ve seimlerden kamak isteyen” bir babakann kontrolnde, ar san himayesinde “kanl bir amurun iinde debelenmeye devam edeceini” vurgulayan Verter, Trump’n blgedeki “yeni favori” mttefiklerinin gvenlik ve teknolojik stnl elde etmesinin nmzdeki yllarda Tel Aviv’in blgedeki statsn ciddi lde sarsaca aktarld.
Yazda, Trump’n Orta Dou’ya dzenledii ziyaretin ve Suriye Devlet Bakan Ahmed ara ile grmesinin, Netanyahu hkmetinin kuruluundan bu yana diplomatik adan “en travmatik hafta”y yaamasna neden olduuna dikkati ekildi.
TRUMP’IN LK DNEMNN AKSNE NETANYAHU’NUN MTTEFK OLMAKTAN UZAK OLDUU YORUMU
The Jerusalem Post gazetesinde Amotz Asa-el imzal gr yazsnda ise ABD Bakan Donald Trump’n ilk bakanlk dneminin aksine bugn Netanyahu’nun “mttefiki, dostu ve oyunca” olmaktan ok uzak olduunun alt izildi.
Netanyahu’nun “sonsuza kadar kontrol edebileceini” dnd ABD Bakan’nn, bakanlk koltuuna ikinci kez oturmasyla Netanyahu hkmetine ramen att admlara iaret edildi.
Trump’n ran’la nkleer mzakere masasna oturduu, srail’in Yemen’e saldrlar srerken Husilerle atekese vard, Suriye’ye ynelik yaptrmlar sona erdirdiini duyurduu belirtildi.
Yazda, ABD ynetiminin Trkiye’ye F-35’lerin satna onay verme yolunda olmasnn, srail’in ABD ile “stratejik beraberliini bozan” bir hamle olduu deerlendirmesi yapld.
Gazze konusunda Trump’n, “kendisini kuklas olarak gren dteki devlet adamn (Netanyahu) grmezden gelerek ABD-srail ifte vatanda asker esir Idan Alexander’n serbest braklmas iin Hamas ile dorudan mzakere ettii de hatrlatld.
“AMERKALILAR SRAL’E JEST YAPMAYA NYETL DEL”
Avi Askhenazi, Yedioth Ahronoth gazetesinde kaleme ald yazda, srail hkmetinin bir yol ayrmnda olduuna iaret etti.
ABD Bakan Yardmcs JD Vance’in Vatikan ziyaretinin ardndan srail’e gelip gelmeyeceine ilikin tartmalara temas eden Askhenazi, ABD’nin srail zerinde zellikle Gazze konusunda basky artrdn ve Trump’n Vance’i srail’e “bir teselli dl olarak” bile gndermeyi dnmediini belirtti.
Askhenazi, “Amerikallar srail’e jest yapmaya niyetli deil.” ifadesini kulland.