Pezekiyan, yarn Azerbaycan’a resmi ziyaret gerekletirecek. ran’n 4 eyalet valisi, milletvekilleri ve i insanlarndan oluan 120 kiilik heyetin elik edecei Pezekiyan, Cumhurbakan lham Aliyev’le grecek.
Ziyaret, 2. Karaba Sava sonrasnda yaanan birtakm gelimelerle iki lke arasnda bazen gerilimin ykseldii, bazen de taraflarn olumlu aklamalaryla gerilimin azald ilikilerin hangi yne evrilecei hususunda nem tayor.
Azerbaycan-ran ilikileri, 2. Karaba Sava sonrasnda Karaba’daki szde Ermeni rejiminin kontrolndeki topraklara ran’dan trlar gnderilmesiyle gerildi. ran’n snrda tatbikatlar yapmaya balamas ve ranl yetkililerin “Azerbaycan srail’i blgeye getirdi” eklindeki iddialar Azerbaycan ynetiminin tepkisini ekerken, ran’n dini lideri Ali Hamaney’in Bak ofisi kapatld. ran’n tatbikatlarna yant olarak Azerbaycan zel kuvvetleri ran snrnda tatbikatlar yapt.
Azerbaycan’n anakaras ile Nahvan zerk Cumhuriyeti’ni balayacak ve Ermenistan zerinden geecek Zengezur Koridoru diye isimlendirilen gzergaha ran’n kar kmas da iki lke ilikilerinde gerilime neden oldu.
27 Ocak 2023’te Azerbaycan’n Tahran Bykeliliine yaplan silahl saldr iki lke ilikilerini durma noktasna getirdi. Bykelilik gvenlik amirinin yaamn yitirdii, 2 personelin yaraland saldry “terr saldrs” olarak nitelendiren Azerbaycan, bykeliliini tahliye etti. ran, saldrnn kiisel nedenlerle gerekletirildiini aklad. Saldrgan karld mahkemede idama mahkum edildi fakat cezas henz infaz edilmedi.
Saldrnn akabinde Azerbaycan’da ran’n casus ana ynelik operasyonlar balatld. Operasyonlarda, ran lehinde propaganda yaptklar, ran istihbaratnn verdii grevleri yerine getirdikleri, bilgi aktardklar iddia edilen ok sayda kii gzaltna alnd.
ran sava uaklarnn snrda uular yapmas Bak’de tepkilere neden olurken, Azerbaycan Dileri Bakanl, vatandalarn ran’a seyahat etmemeleri konusunda uyard.
Taraflar, ilerleyen srete ilikileri normalletirmek iin mutabakat salarken, diplomatik giriimleri ve st dzey temaslar srdrd. ran’dan olumlu mesajlar ve gvenlik garantisi alan Azerbaycan, Tahran Bykeliliini yeniden faaliyete geirdi.
– EKONOMK LKLER SRD
Azerbaycan ve ran, gerginlie neden olan baz konulara ramen ekonomik ve ticari ilikilerini srdrd.
Zengezur Koridoru hususunda Ermenistan’dan henz olumlu yant alamayan Azerbaycan, lkenin bat illeriyle Nahvan arasnda ran zerinden yeni yolun ve kprlerin yapm konusunda anlat.
Yine Azerbaycan ve ran, Rusya ile birlikte Kuzey-Gney Ulatrma Koridoru’nun gelitirilmesi iin l mutabakat zapt imzalad.
Aras Nehri zerinde iki lke tarafndan ortaklaa ina edilen Kz Kalesi ve Hudaferin barajlarnn al yapld.
– ALYEV VE PEZEKYAN OLUMLU MESAJLAR VERD
Azerbaycan ziyareti ncesinde ran basnna aklamalarda bulunan Pezekiyan, iki lkenin bir bedenin uzuvlar olduunu sylemi, son yllardaki “yanl anlalmalar” ve gerginliklerin giderilmesi gerektiini belirtmiti.
Pezekiyan, devam eden ilikilerin normallemesi sreciyle birlikte ran ile Azerbaycan arasndaki ibirliklerinde hzl ve anlaml bir arta tank olacaklarn kaydetmiti.
Ziyaretinin bu srece ciddi katk yapacan aktaran Pezekiyan, Bak’de yapaca temaslarn ekonomi, ticaret, kltr, turizm ve siyaset alanlarnda hkmet, zel sektr ve kamu sektr arasndaki balarn derinletirilmesi ve ibirliinin geniletilmesi srecini nemli lde kolaylatracan ve hzlandracan ifade etmiti.
Azerbaycan Cumhurbakan lham Aliyev ise Pezekiyan’n ziyaretinin ikili ilikilerin gelitirilmesi ve blgesel sreler asndan ok nemli olacan sylemiti.
Aliyev, ran da dahil tm komularyla iyi ilikiler ierisinde bulunmak istediklerini belirterek, ran’la ekonomi, ulatrma ve enerji alanlarnda geni ikili gndeme sahip olduklarn bildirmiti.
Cumhurbakan Aliyev, Azerbaycan’n Tahran Bykeliliine yaplan saldrgann cezasnn infaz edilmesini ve saldrnn arkasndaki kiilerin tespit edilerek cezalandrlmasn beklediklerini vurgulamt.