ABD merkezli kresel siyaset, ekonomi ve fikir dergisi Foreign Policy, Avrupa ile Trkiye’nin son dnemlerdeki temaslarn konu alan bir makale yaymlad. St Antony’s College Avrupa almalar Merkezi Dahrendorf Program Direktr Dimitar Bechev tarafndan kaleme alnan makale “Trkiye artk Avrupa gc olmak istiyor” balyla okuyuculara aktarld.
“TRKYE AVRUPA GVENLNDE DE KLT BR PAYDA”
“Ankara, Ukrayna’ya bar gc gndermeye ve AB ile ilikileri derinletirmeye hazrlanyor” ifadelerinin yer ald makalede, “Avrupallarn bu gnlerde Trk yetkililerden duyduu mesaj, ABD Bakan Donald Trump’n revizyonist d politikasna kimsenin armamas.” denildi.
Trkiye’nin Avrupa’nn gvenliinde kilit bir role sahip olduunu yazan ABD’li dergi makalesinde, “Trk siyaset yapclar, devam eden krizi Avrupa ile balar yeniden kurma frsat olarak da gryor. Trkiye ayn zamanda Avrupa gvenliinde de kilit bir payda olarak kendini daha fazla fark ediyor.” ifadelerine yer verdi.
“TRKYE “STEKLLER KOALSYONU”NUN BR PARASI HALNE GELD”
Son zamanlarda Avrupal yetkililerin Trkiye ile grt ve grmek iin temaslar kurduu hatrlatlan makalede, “Trkiye Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan’n ekibi ile Avrupa muhataplar arasnda derinleen bir gvenlik grmesinin erken iaretleri var. Dileri Bakan Hakan Fidan, Ukrayna Devlet Bakan Zelenski’nin Trump ve ABD Bakan Yardmcs JD Vance ile Beyaz Saray’da atmasndan iki gn sonra, 2 Mart’ta ngiltere Babakan Keir Starmer tarafndan toplanan Ukrayna ile ilgili acil zirveye katld. Trkiye, Starmer ve Fransa Cumhurbakan Emmanuel Macron’un liderliindeki “istekliler koalisyonu”nun bir paras haline geldi.” eklinde ifadeler kullanld.
Polonya Babakan Donald Tusk’n Trkiye ziyaretine deinen ABD basn, Trkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanl (MSB) kaynaklarnn, “Ukrayna’ya bar iin askeri g gnderebiliriz” szlerine atfta bulundu.
Getiimiz hafta, 30’dan fazla lkenin askeri eflerinin, Ukrayna’nn gvenliini ve uluslararas bir bar gc olasln grmek zere Paris’te grmelerde bulunduunu hatrlatan ABD basn makalesinde “Cumhurbakan Erdoan dier nemli lkelerle de balar glendiriyor. Polonya Babakan Donald Tusk, Ukrayna ve Avrupa gvenliini grmek zere 12 Mart’ta Ankara’dayd.” dedi.
“AVRUPA BELRSZLK NDE KALMAYA DEVAM EDYOR”
“Avrupa liderliindeki bir gcn ekli ve misyonu belirsizlik iinde kalmaya devam ediyor” diyen ABD basn makalesine yle devam etti;
“ok ey Trump’n Putin’i atekesi kabul etmeye ikna etme abalarna bal. Ancak, bir tr anlama yaplrsa, Trkiye bunu kalc hale getirmede nemli bir rol oynayabilir. Rusya’nn 2022’deki tam lekli igalinin balangcndan bu yana Ukrayna’ya kararl bir ekilde destek vermi, ancak Rusya ile balarn srdrm ve hatta arabuluculuk abalarna nclk etmi olan Trkiye’nin askeri varl muhtemelen her iki taraf iin de kabul edilebilir olacaktr. Moskova, Avrupa bar gc fikrine sert bir ekilde tepki gsterse de Trkiye konusunda sessiz kald.”
“Trkiye bar koruma grevini yerine getirebilir mi?” sorusu sorulan makalede bunu dnmek iin birok sebebin olduu aktarld. Makalenin devamnda, “Getiimiz on ylda Ankara, Suriye, Libya ve Azerbaycan gibi eitli lkelere asker gnderdi. Suriye’de, Trk kuvvetleri, dlib evresinde krlgan bir bar korumak iin Rus ordusuyla ortak devriyeler de yrtt. Baka bir deyile, Trkiye, Rusya ile atmalar ynetme konusunda nemli deneyimler edindi. Erdoan ve Putin, st dzey yneticileriyle birlikte zmler retmek iin mzakere masasna oturdular.” denildi.
Trkiye ile AB ilikilerine atfta bulunan ABD basn, Trkiye’nin barn temin edilmesi halinde Ukrayna’da asker bulundurabileceine iaret ederek, bunun AB-Trkiye ilikilerine de yansyabileceini ifade etti. Ayrca bu durumunun Rusya’y sakinletireceine, Avrupa’da ise istikrar salayaca belirtildi. te yandan Trkiye’nin Gmrk Birlii’nin gncellenmesi iin mzakere etmeye istekli olduu aktarld.
Makalenin devamnda, “Avrupa’nn dier ticaret ortaklar gibi Trkiye de Avrupa Komisyonu’nun Yeil Mutabakat’na uyum salyor ve tek pazara snrsz eriimi garantilemek iin AB evre standartlarna uygun mevzuatlar benimsiyor. Ancak nihayetinde u anda sahip olduu ticaret avantajlarnn geniletilmesini istiyor.” ifadeleri kullanld.
TRKYE’NN SAVUNMA SANAYSNE DKKAT EKLD
Makalesinde Trkiye’nin savunma sanayisindeki byk geliimine de yer veren ABD’li dergi, “Avrupa askeri harcamalar artrmaya hazrlanrken, rnlerinde Aselsan teknolojilerine yer veren Bayraktar insansz hava aracn reten Baykar gibi Trk irketleri kar elde etmek istiyor. Baykar ve nde gelen bir talyan firmas olan Leonardo, yakn zamanda yapay zeka ve insansz platformlara odaklanan bir ortak giriim kurdu. Trk savunma sektr, AB tarafndan tahvil piyasalarnda ortaklaa toplanan savunma fonlarndan yararlanmaya istekli olacak; bu neri Brksel’de hala hararetli bir tartma konusu.” dedi.
Son olarak Ankara’nn 16 Mays’ta Arnavutluk’ta yllk zirvesini yapmas beklenen NATO ve Avrupa Siyasi Topluluu’nda nemli bir oyuncusu olduu ifade edilerek, “Putin ve Trump’n karsna kan Avrupa yeniden yaplandrlyor. Bu, Trkiye’nin yeni bir dizi kural altnda Avrupa kulbnn tam yesi olma ansdr.” denildi.
Star Gazetesi